Σάββατο 13 Φεβρουαρίου 2021

«Eντροπία» και γιατί η ζωή μας γίνεται “χαοτική”

 

Δύσκολα να βρεθεί άνθρωπος αυτή τη στιγμή σε ολόκληρο τον πλανήτη που να μην έχει νιώσει στο πετσί του την χαοτική κατάσταση που βιώνουμε, εκτός κι αν ανήκει σε εκείνη την ομάδα που ωφελείται από ή συνδράμει σε αυτήν.

Ωστόσο η δημιουργία αταξίας είναι ένα αναπόφευκτο φυσικό φαινόμενο με μια τάση προς το χάος, και απαιτείται μια εκ νέου παροχή ενέργειας για να αποφευχθεί η πλήρης αποδιοργάνωση. Αυτός ο νόμος ονομάζεται «Eντροπία» και είναι ο 2ος νόμος της Θερμοδυναμικής.
 
Ένα απλό παράδειγμα που συνήθως δίνεται, είναι το συγύρισμα ενός δωματίου. Απαιτείται ενέργεια και χρόνος για αυτό, αλλά σύντομα θα βρεθεί εν αταξία όσο ζούμε και δραστηριοποιούμαστε μέσα σε αυτό, ακόμα κι όταν παραμείνει εντελώς κλειστό, όταν π.χ. σκόνη, υγρασία και έλλειψη καθαρού αέρα θα συμβάλλουν στην έστω αργή αλλοίωση της κατάστασης που το αφήσαμε.
 
Ο νόμος του Murphy για παράδειγμα βασίζεται σε αυτή, τη μια από τις βασικότερες έννοιες της φυσικής, την εντροπία.
 
Ένα παράδειγμα για να κατανοήσουμε την έννοια της εντροπίας. Ας θεωρήσουμε ότι έχουμε ένα κουτί γεμάτο με όλα τα κομματάκια ενός παζλ που πέφτουν κάτω. Μπορούν να διασκορπιστούν στο πάτωμα με άπειρους διαφορετικούς τρόπους, αλλά η πιθανότητα να μπουν αυτόματα στην θέση τους είναι από απειροελάχιστη έως μηδενική.
 
Κι αυτό συμβαίνει, επειδή αν αφεθεί μόνο του στο σύστημα, υπάρχει μόνο μια κατάσταση όπου το παζλ μπορεί να είναι συμπληρωμένο, δηλαδή σε τάξη, ενώ άπειρες τυχαίες καταστάσεις σε αταξία. Οπότε για να συμπληρωθεί το παζλ χρειάζεται να επέμβουμε εμείς. βάζοντας τη δική μας ενέργεια. Δηλαδή χρειάζεται προσπάθεια για τάξη και αρμονία.
 
Η εντροπία, μια από τις σημαντικότερες έννοιες της φυσικής, είναι ένα φυσικό μέγεθος που εκφράζει το μέτρο της αταξίας ή το μέγεθος της αποδιοργάνωσης ενός συστήματος. Και ο δεύτερος νόμος της Θερμοδυναμικής έρχεται να τονίσει ότι σε ένα κλειστό, απομονωμένο σύστημα, η εντροπία αυξάνει ΠΑΝΤΑ -δηλαδή τείνει προς αποδιοργάνωση.
 
Ένας πύργος στην άμμο που φτιάξαμε με κόπο καταστρέφεται, ένας κήπος θα γεμίσει αγριόχορτα, τα κτήρια καταρρέουν χωρίς συντήρηση, τα αυτοκίνητα χαλούν και σκουριάζουν.

Γιατί η εντροπία είναι σημαντική στη ζωή μας;

Διότι, και στη ζωή μας, τα πάντα τείνουν προς αποδιοργάνωση εκτός αν επέμβουμε. Ο 2ος νόμος της θερμοδυναμικής που αφορά την εντροπία, την τάση για αποδιοργάνωση όταν δεν επέμβουμε, συμπεριλαμβάνει τα πάντα στη ζωή μας.

Αυτό ακριβώς συμβαίνει στη ζωή μας, στην καθημερινότητά μας, οι καταστάσεις τείνουν να ολισθαίνουν σε φάσεις αταξίας εκτός και αν καταβληθεί προσπάθεια προς την αντίθετη κατεύθυνση.

Ο νόμος του Murphy πιθανόν να ισχύει, η εντροπία μπορεί να θέλει να αυξάνεται από μόνη της, ή ακόμα και κάποιος να βάζει το «χεράκι» του στην αύξηση κι επιτάχυνση της, αλλά αν δεν αντισταθούμε, δεν επέμβουμε για να τη μειώσουμε, τότε το χάος είναι αναπόφευκτο.

Στη σύγχρονη κοινωνία, ειδικά της Δύσης, η αποχή από τα κοινά έχει δώσει μια ακόμα ώθηση στην επιτάχυνση του νόμου της Εντροπίας. Ο καθένας έμαθε να ασχολείται με τα του οίκου του, με… τις selfie του, και οι περισσότεροι διακατέχονται από Απάθεια – έλλειψη πάθους, έλλειψη δράσης ή αντίδρασης. Είναι συνώνυμο της αδιαφορίας. Αλλά ακόμα κι αν επιθυμούν να ξεφύγουν από αυτό, το ίδιο το σύστημα που επισπεύδει την εντροπία ανατρέποντας τις ισορροπίες, έχει τεχνηέντως αφήσει τον κόσμο μετέωρο, κι απροετοίμαστο για νέες λύσεις και διεξόδους, εφόσον δεν έχουν εκπαιδευτεί στο να παίρνουν τις τύχες στα χέρια τους. Άρα αυτό που μπορεί σε πολλούς να μοιάζει ως παραίτηση, αδιαφορία, άρνηση, τεμπελιά ή βαρεμάρα, ή ακόμα όπως λέμε, καλοπερασιά, μπορεί να μην είναι τίποτε περισσότερο από απλά εμπόδια και αδιέξοδους αντίδρασης, τα οποία έχει στήσει έντεχνα το ίδιο το κατεστημένο ως ασπίδα και ανάχωμα.
 
Όπως λέει ο καθηγητής στο Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Harvard, Steven Pinker: «απώτερος σκοπός της ζωής μας, πρέπει να είναι καταβάλουμε ενέργεια και προσπάθεια ώστε να νικήσουμε την παλίρροια της εντροπίας και να προκύψει τάξη στη ζωή μας».
 
Κι αυτή η «πανδημία» που εξελίσσεται σε κανονικό Αρμαγεδδώνα εναντίον των κοινωνιών, ίσως είναι η καλύτερη ευκαιρία να βγούμε από τον λήθαργο και το «μούδιασμα» και να αρχίσουμε να δραστηριοποιούμαστε βρίσκοντας τρόπους «συγυρίσματος» του χώρου μας. Ή της χώρας μας…
 
Για όσους θέλουν να κατανοήσουν την Εντροπία ως νόμος της Φυσικής, βρήκαμε δυο πολύ όμορφα και απλουστευμένα βιντεάκια που θα σας βοηθήσουν να την κατανοήσετε:
 
 
 
 

 πηγή: en.igata.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου